QƏRBİ AZƏRBAYCAN İRSİ

Zəngəzur ma­ha­lı Qafan ra­yonu, Eca­nın çayının şimal- şərq­in­dəki Dovrus (Döv­rüs) kənd­ində.

Dovrus (Döv­rus) kəndi er­mə­ni mənbələrində Tovruz kimi gös­tərilir.

Dekorativ - tətbiqi sənət

Dövrus daşüstü ya­zılarının bir qis­mi ermənilər tə­rəfindən dağı­dı­lıb, qalanlar isə erməni ele­me­ntl­əri əlavə olunaraq və er­mə­ni­ləş­dirilib.

Dovrus qədim tarixi olan 1988-ci ilə qə­dər ancaq Azərbaycan əhalisinin yaşadığı kənd olub. Dovrus kəndində IX yüzilə aid qə­dim alban kilsəsinin qalıqları və digər yazılı daş abidələr mövcuddur. Bu abi­də­lər­dən biri üzərində yazılar olan daş abi­də­dir. Üzəri yazılı Xəzər tayfasına, IX yüz­ilə aid olan abidəni ermənilər təqdim et­dikdən sonra onun xiristianlara mənsub ol­duğunu görüb gizlətməyə çalışarkən qar­şısı alınıb [i], [ii].

Toponim türk m­ən­­şəli xəzər t­a­y­­­­fasına mən­sub tav­ris et­no­nimi əsa­sında əmə­lə gə­lən etno­to­po­nim­dir. IX yüz­ilə aid olan üzəri ya­zılı olan daş abi­də bu­ranın al­ban türk yurdu ol­­du­ğu­nu təsdiq edir [iii].

[i] Пагирев, Д.Д. Алфавитный указатель к пятиверстной карт Кавказского края / Д.Д.Пагирев; Изданія Кавказскаго Военно-Топографическаго Отдѣла. – Книжка XXX . – Тифлис: Типография К.П.Казловского, 1913. –   S.  87

[ii] https://az.wikipedia.org/wiki/D%C3%B6vrus

[iii] Гейбуллаев Г.А. Топонимия Азербайджана (историкоэтнографическое исследование) / Г.А.Гейбуллаев . – Баку: Элм, 1986 .