QƏRBİ AZƏRBAYCAN İRSİ

1828-ci ilədək İrəvan, 1828-1936-cı illər Erivan.

1936-cı ildən eti­barən Yere­van.

Memarlıq

Karvansaranın sağ tərəfindəki bi­nanın uçması nəti­cəsində Əf­şar karvan­sa­ra­sı da ziyan gö­rüb, er­mənilər tə­rə­f­in­dən uçu­ru­lub, yerində ye­ni ti­ki­li inşa edilib.

İrəvan azərbaycanlılarına məxsus, Şərq me­marlıq üslubunda tikilən və geniş giriş qapısı olan ikimərtəbəli Əfşar karvan­sa­ra­sı­nın ətrafında hündür qapısı olan dü­kan­lar mövcud idi. Karvansaranın aşağı mər­tə­bə­si yonulmuş bozalt və mərmərdən, yu­xarı mərtəbəsi bişmiş kərpicdən tikilib. Üst mərtəbəsində eyvanı olan kar­v­a­n­sa­ra­nın pəncərələrinin yuxarı hissəsi oval də­mir barmaqlı quruluşa sahibdi [i], [ii].

Əfşar kar­van­sa­ra­sının yer­ləş­di­yi ərazidə ancaq azər­baycanlılar yaşa­yıb. Kar­van­­sara tacir­lər­in, səyyahların və digər yolçu­la­r­ın gecələmək yeri olub.

[i] Арутюнян. В. Ереван / В.Арутюнян, М.Асратян, А.Меликян . – М., 1968 . – С. 69.

[ii] Эриваская Губерния. Списки Раселенных Месть.  По свеьденямъ 1873 года. Тифлисъ Типограмя Главнаго Управлвн1я НамЬстника Кавкавскаго.1879 г.