Həzrəti Abbas piri
İrəvan şəhəri -1828-ci ilədək İrəvan, 1828-1936-cı illər Erivan.
1936-cı ildən Yerevan.
Memarlıq
Son vaxtlar çəpərə alınmış ocağı təkcə azərbaycanlılar deyil, ermənilər də ziyarətə gələr, şam yandırardılar. Hazırda ocaq dağıdılıb [i], [ii].
[i] AMEA. A.A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutu. – Bakı, 2010. – S. 129.
[ii] https://millikimlik.a z/2021/2796/
İrəvan şəhərinin özündə içərisində qara daş olan pir vardı. Həmin pir Həzrət Abbas ocağı adlanırdı. Ermənilər dəfələrlə bu müqəddəs ocağı sökməyə cəhd edərkən başlarına qəza gəlib. Çəpərə alınmış həmin ocağın içində qara daş olub. Nar-Dos məktəbi inşa edilərkən şəhər rəhbərliyi həmin ocağı sökmək qərarına gəlir [i]. Ekskavatorla söküntü aparan sürücünün başına qəfildən daş düşüb ölməsindən sonra sökmə işləri dayandırılıb və onun ətrafına sonradan çəpər çəkilib[ii], [iii].
Pir və ocaqlar yerli əhalinin tarixindən, dünyagörüşündən, etnik mənsubiyyətindən xəbər verir. İstər yer və coğrafi adlar, istərsə də müasir dövrümüzə qədər gəlib çatmış folklor nümunələri vaxtilə bu ərazidə yaşamış azərbaycanlıların keçmişini, zəngin mədəni irsini özündə təcəssüm etdirir [iv].
[i] Heмaт, M. Эпиграфические памятники Азeрбайджана / Мешадиханум Немат. – Том 3. – Баку, 2001. – S. 75.
[ii] Зейдлица, Н. Сборникь сведеный о кавказе / Н.Зейдлица. – Тифлись, 1879. – С. 6-34.
[iii] https://millikimlik.az/2021/2796/
[iv] http://www.carpetsmagazi ne.com/ətraflı/İrəvan- xalçaları