Kərbəlayı Həsənalı Şaloğlunun günbəzi
İrəvan quberniyası İrəvan qəzası, indiki Vedi (Ararat) rayonunda Zimmi kəndində [i].
[i] https://az.wikipedia.or g/wiki/Zimmi
1948-1949-cu illərdə Zimmi kəndinin sakinləri SSRİ Nazirlər Sovetinin xüsusi qərarı ilə tarixi-etnik torpaqlarından deportasiya olunaraq Azərbaycana köçürülüb, kənd ləğv edilib. İndi xaraba kənddir.
Memarlıq
Zimmi kəndi ləğv edildikdən sonra kənd qəbiristanlığında günbəzin xarabalıqları qalmaqdadır.
Zimmi kəndinin qəbiristanlığındakı birqapılı dördkünc günbəzin (hündürlüyü 2,5 m, eni 2 m) daxilindəki qəbir ilahi məqama yaxınlığı ilə seçilən Kərbəlayı Həsənalı Şaloğlunun (1779-1854) idi. Şaloğlu tayfası bellərinə şal bağladıqlarına görə belə adlanırdı və Cənubi Azərbaycandan köçüb gəlmiş tərəkəmə ailələrindən idi. Onun 25 yaşlı Mehdi adlı oğlu (həmin gün onun övladı dünyaya gəlibmiş) gecə ikən, ilin qış çağında, qarlı havada Zimmi çayını (kənddən 1 km aralıda) keçib ziyarətə gedib və atasının qəbri üstündə canını ilahi ruhla qovuşdurub. Onun çayda əl-üzünü yuyarkən kənara sıçrayan su damcılarının donması və bağlı qapıdan içəri keçməsi (bir neçə dəfə onu axtaranda qapı bağlı olub, axırda qapının qıfılı açılanda onu məzarın üstündə tapıblar, atasının da yanında dəfn ediblər) və duasına ruhən qovuşması ilə bağlı el arasında kifayət qədər deyimlər yayılıb. Bu müqəddəs məkana ətraf kəndlərin əhalisi ziyarətə gələr, niyyətlərinin qəbulu üçün üstündə dualar edər, qurbanlar kəsərdilər[i].
Müqəddəs məkanların məhz müsəlman-türk dünyasının bir parçası olan Azərbaycana məxsus olmasını sübut edir.
[i] ttps://aqreqator.az/az/cemiyyet/529897