QƏRBİ AZƏRBAYCAN İRSİ

Qazax-Şəm­şəd­dil sultanlığı ə­r­a­­zisində, Kar­van­saray rayo­nu­Gü­ney kəndi.

Güney kəndi 03. 01.1935-ci ildən – Getaşen, 25-05.1967-ci ildən – Kirants ad­­lan­dırılıb.

Memarlıq

25.05.1967-ci il­də məbəd kom­p­leksinin ya­xın­lı­ğında yerləşən Güney kəndinin adı dəyişdirilib. Kirants qo­yul­duq­dan sonrakı bütün erməni mən­bə­lərində məbədin adı da sax­talaşdırılaraq “Kirants-vank” ki­mi yazılmağa başlanılıb [i].

[i] Егиазарян, О. Исторические памятники Армянской ССР. –  V, Иджеванский район. –  Ереван, 1947. –  стр. 42-44

Qazax-Şəmşəddil sultanlığı ərazisində, Kar­vansaray rayonunun Güney kəndi ya­xın­lığında, kənddən 12 km qərbdə alban xristian məbədi böyük qala divarları ilə əhatə olunub. Məbəd kompleksi vaxtilə daş divarla əhatələnmiş olsa da, hazırda bu qala divarı dağılmış vəziyyətdədir. Məbədin yerləşdiyi Karvansaray rayonu və Güney kəndi qədim dövrdən qıpçaq tay­falarının yaşayış məskəni olub. Bura er­mənilərin ilk kütləvi axını bölgənin XIX yüzilin əvvəllərində Çar Rusiyası tə­rə­findən işğalından sonra başlayıb [i], [ii].

Güney kəndi əra­­ziləri qə­dim­dən türk tay­fa­lar­ının ana yur­du olub.

[i] Арутюнян, В.М. Памятники  армянского зодчества / В.М.Арутюнян, С.А.Яралов. –  М., 1951. – C. 63.

[ii] Ələkbərli, Ə. Qədim Türk-Oğuz yurdu – “Ermənistan” / Əziz Ələkbərli. –  Вakı, 1994. – S. 127-132.